Cosmotaxidia

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Η Μικρά Ασία αποτελεί περιοχή μεγάλης σημασίας (ιστορικής, γεωγραφικής, οικονομικής) αφού βρίσκεται στο κέντρο του αρχαίου κόσμου και όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί ανά τους αιώνες αναπτύχθηκαν στις γύρω περιοχές(Ελληνικός, Αιγυπτιακός, Περσικός, Ρωμαϊκός, Βυζαντινός και Οθωμανικός). Το όνομά της ως Μικρά Ασία το πήρε περί το 400 μΧ κατά την Βυζαντινή εποχή από τον χριστιανό συγγραφέα Παύλο τον Ορόσιο. Μετά την κατάρρευση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, ήταν γνωστή ως Ανατολία (όνομα που δόθηκε απ' τους Οθωμανούς). Αποτέλεσε και αποτελεί σταυροδρόμι λαών και εμπορικός δρόμος.

Υπάρχουν στοιχεία πολιτισμού ήδη από το 7500 π.Χ κατά την Νεολιθική και την Χαλκολιθική περίοδο. Από το 1500 εώς το 1000 π.Χ η περιοχή πέρασε στους Χιττίτες που έφτασαν ως την Έφεσο και τη Σμύρνη. Από αυτούς φαίνεται να προέκυψε και ο μύθος των Αμαζόνων. Εικάζεται ότι αναφέρεται στο θυληκό ιερατείο της χιττικής θεότητας Μα, που μετουσιώθηκε από τους Έλληνες σε Αρτέμιδα. (Έφεσος και πολύστηλη Αρτέμιδα). Εδώ βρισκόταν και ο αρχαίος πολιτισμός της Τροίας, που τοποθετείται στην Φρυγία, στη βάση του Όρους Ίδα, στα νοτιοδυτικά των Δαρδανελίων και καταστράφηκε το 1100 π.Χ. Από τον 9ο μέχρι τον 6ο αιώνα π.Χ. υπήρξε μια μακρά διαδοχή μεταναστεύσεων από τους Ίωνες, Αιολείς και τους Δωριείς οι οποίοι αναμίχθηκαν με τους γηγενής πληθυσμούς.

Περίπου τον 6ο αιώνα π.Χ(548-546) ο βασιλιάς των Λύδων, Κροίσος εξαπλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή μέχρι που τον εκθρόνισε ο Πέρσης Κύρος. Τα χρόνια της περσικής κυριαρχίας στην περιοχή, οι μεγάλοι βασιλιάδες Δαρείος Α' και Ξέρξης Α' έκαναν εκστρατεία προς την Ευρώπη και ήρθαν σε σύγκρουση με τους Έλληνες(500-449 π.Χ). Στην συνέχεια μετά την περσική ήττα άνοιξε ο δρόμος για τον Μέγα Αλέξανδρο και τους διαδόχους του, Σελευκίδες. Το 190-63 π.Χ. ήρθαν οι Ρωμαίοι και για τους τρεις πρώτους αιώνες επικρατούσε ειρήνη και ευημερία. Από το 330 μέχρι και την άλωση της Κωνσταντινούπολης απ' τους Τούρκους το 1453 μ.Χ., η περιοχή βρισκόταν στην κυριαρχία των Βυζαντινών.

Η συνέχεια ανήκει στους Οθωμανούς και τους απογόνους τους, τους Τούρκους μέχρι που το 1920 το Ελληνικό κράτος προσπάθησε να θέσει υπό τον έλεγχό του την δυτική Μ.Ασία και τα παράλια. Η προσπάθεια αυτή κατέληξε στον διωγμό των Ελλήνων και των Αρμενίων, και την καταστροφή της Σμύρνης.

Πριν την καταστροφή της Σμύρνης, κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821, το Αϊβαλί καταστράφηκε από τις συνέπειες της μάχης μεταξύ Ελλήνων και Οθωμανών και εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του, οι οποίοι κατέφυγαν πρώτα στα Ψαρά και στη συνέχεια στον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο.

Η καταστροφή της Σμύρνης άρχισε μόλις έφυγαν και τα τελευταία ελληνικά στρατεύματα από την Μ.Ασία τον Σεπτέμβριο του 1922. Η πρώτη φωτιά εκδηλώθηκε στην Αρμένικη Συνοικία, όταν Τούρκοι στρατιώτες ανατίναξαν τον Ναό του Αγίου Νικολάου, στο οποίο είχαν καταφύγει γυναικόπαιδα. Από όπου περνούσαν τα τουρκικά στρατεύματα περιέλουζαν τα σπίτια με βενζίνη, με συνέπεια να καεί η πόλη ολοσχερώς, εκτός από τις συνοικίες των μουσουλμάνων και των Εβραίων. Η φωτιά διήρκεσε από τις 13 εώς τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922.Οι εκδιώξεις είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα το 1914 με την Συνθήκη του 1914, για ανταλλαγή πληθυσμών που είχε υπογράψει ο Βενιζέλος και που είχε διακοπεί με την "ανακωχή του Μούδρου". Οι χριστιανοί μέχρι εκείνη την περίοδο αποτελούσαν το 30% του πληθυσμού της Μ.Ασίας.