Cosmotaxidia

Απόκριες-Καρναβάλι

Οι απόκριες στην Ελλάδα είναι μια σημαντική εορτή, αφού με το τέλος τους σηματοδοτούν την αρχή της Σαρακοστής και την προσμονή του Πάσχα. Διαρκούν τρεις εβδομάδες και ταυτίζονται με την περίοδο του Τριώδιου (μια κινητή περίοδο της Ορθόδοξης παράδοσης). Αυτές τις μέρες τον κύριο λόγο έχουν τα γλέντια, η κρεατοφαγία και η μεταμφίεση(μασκάρεμα), απομεινάρια από τους Ρωμαϊκούς και τους αρχαίους Ελληνικούς χρόνους, με τις Διονυσιακές γιορτές, όπου οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, γλεντούσαν και πίναν κρασί προς τιμή του θεού Διόνυσου.

Στην Ελλάδα την περίοδο της αποκριάς, γιορτές και παρελάσεις γίνονται σ' όλη τη χώρα με σημαντικότερα:

Το ξακουστό Πατρινό Καρναβάλι που διαρκεί 2 μήνες και παίρνουν μέρος χιλιάδες καρναβαλιστές με δεκάδες άρματα, που σατιρίζουν την επικαιρότητα. Αποκορύφωμα του καρναβαλιού αποτελεί ο Βασιλιάς Καρνάβαλος, τον οποίο καίνε την τελευταία μέρα της αποκριάς, την Κυριακή πριν την Καθαρά Δευτέρα, στο μώλο του Αγίου Νικολάου, στο λιμάνι της Πάτρας. Αφετηρία του εικάζεται ότι ήταν ο πρώτος αποκριάτικος χορός το 1829, μετά την απελευθέρωση, στην οικία του έμπορου Μωρέττη. Σημαντικά δρώμενα είναι το Καρναβάλι των Μικρών, όπου παιδιά από όλη την Ελλάδα παρελαύνουν, το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού (με κρυμμένα στοιχεία και γρίφους) και τα Μπουρμπούλια, απογευματινοί χοροί όπου οι ντάμες προσέρχονταν ελεύθερα χωρίς εισιτήριο και συνοδό, ντυμένες ως ντόμινο, και είχαν την πρωτοβουλία στην εκλογή καβαλιέρου.
Το Ξανθιώτικο Καρναβάλι είναι το μεγαλύτερο των Βαλκανίων με έντονα λαογραφικά και παραδοσιακά θρακιώτικα στοιχεία και ξεκίνησε το 1966. Έχει διάφορα πολιτιστικά δρώμενα όπως συναυλίες με διάσημους καλλιτέχνες και γευσιγνωσία των τοπικών εδεσμάτων, και φυσικά την μεγάλη παρέλαση την τελευταία Κυριακή της αποκριάς, που κλείνει με το κάψιμο του Τζάρου.
Ο "βλάχικος γάμος" στη Θήβα, ο οποίος ξεκινάει την Τσικνοπέμπτη και αποτελεί το προξενιό, το γάμο δύο νέων και το γλέντι των συμπεθέρων. Πρόκειται για αναβίωση Δυονησιακής τελετουργίας η οποία ξεκινάει την Τσικνοπέμπτη και τελειώνει την Καθαρά Δευτέρα.

Οι Μπούλες στη Νάουσα Ημαθίας. Πρόκειται για μια τελετή ενηλικίωσης, όπου ένας νέος ντυμένος ως γυναίκα συνοδευόμενος από άλλους ανύπαντρους άνδρες της περιοχής και με συνοδεία μουσικής (ζουρνάδες και νταούλια) κάνει μια διαδρομή μέσα από το χωριό και συμμετέχει σ' ένα μεγάλο γλέντι που λήγει την Καθαρά Δευτέρα όπου και βγάζει πια τα γυναικεία ρούχα.

Στην Αθήνα, οι πιο μεγάλες εκδηλώσεις είναι αυτές στην Πλάκα, όπου όλοι οι μασκαράδες τριγυρνάνε στους δρόμους του κέντρου και γλεντάνε, και το καρναβάλι του Μοσχάτου με την μεγάλη παρέλαση.

Επίσης σημαντικά καρναβάλια είναι αυτά της Βενετίας, της Νίκαιας και του Ρίο ντε Τζανέιρο.

Στο Καρναβάλι της Βενετίας, τον κύριο λόγο έχουν οι βενετσιάνικες μάσκες. Οι μάσκες πρωτοεμφανίστηκαν τον Μεσαίωνα, όταν οι άνθρωποι φοβόντουσαν να δείξουν τα συναισθήματά τους και να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους (τυχερά παιχνίδια, χορούς, παράνομες σχέσεις κτλ). Σήμερα είναι το γεγονός που συμμετέχει όλη η πόλη, με χορούς, εκδηλώσεις και φυσικά με φορεσιές και τις βενετσιάνικες μάσκες.
Το Καρναβάλι της Νίκαιας ξεκίνησε το 1294 όταν ο κόμης της Προβηγκίας Charles Anjou πέρασε εκεί τις ημέρες της αποκριάς και από τότε καθιερώθηκε μια δημόσια γιορτή. Χαρακτηριστικά του καρναβαλιού είναι ο Βασιλιάς Καρνάβαλος, τον οποίο καίνε στο τέλος της αποκριάς αλλά και η Παρέλαση των Λουλουδιών, άρματα στολισμένα με λουλούδια της περιοχής, με τον λουλουδοπόλεμο.
Το Καρναβάλι του Ρίο ντε Τζανέιρο ξεκίνησε το 1723 και έχει στοιχεία από τους σαρακοστιανούς εορτασμούς των Πορτογάλων αλλά και τις παγανιστικές τελετές των ιθαγενών. Φυσικά χαρακτηριστικό του είναι η σάμπα και τα άρματα με τις καλλίγραμμες χορεύτριες και τα φαντασμαγορικά κουστούμια τους.